Matematyka Finansowa.pl

Prawo poboru nie jest papierem wartościowym, niemniej jest instrumentem finansowym dość często spotykanym na rynku kapitałowym, ponadto zazwyczaj notowanym na giełdzie (przez pewien czas). Prawo poboru to prawo posiadacza akcji spółki do zakupu akcji nowej emisji. Zakupu dokonuje się po z góry określonej cenie emisyjnej, która zazwyczaj jest dużo niższa od ceny rynkowej akcji (ustalenie niskiej ceny emisyjnej zwiększa prawdopodobieństwo powodzenia nowej emisji). Zasadą jest przyznanie jednego prawa poboru na każdą posiadaną akcję spółki. Niemniej nie zawsze jedno prawo poboru wystarcza do zakupu jednej akcji nowej emisji. Zasadę funkcjonowania tego instrumentu finansowego najłatwiej będzie zrozumieć na poniższych przykładach.

Przykład 1:
Cena akcji spółki X na rynku wynosi 25 zł. Spółka planuje pozyskać środki z nowej emisji akcji. Cenę emisyjną ustalono na 5 zł. Jaka jest teoretyczna wartość prawa poboru, jeśli do zakupu akcji nowej emisji konieczne będzie posiadanie czterech praw poboru?

Do rozwiązania powyższego zadania konieczna będzie znajomość następującego wzoru:

PP – wartość teoretyczna prawa poboru
P_S – cena rynkowa akcji
P_E – cena emisyjna nowych akcji
N – liczba praw poboru potrzebnych do objęcia jednej akcji nowej emisji

Podstawmy zatem dane z zadania do powyższego wzoru.

PP = (25 – 5) / (4 + 1)
PP = 20 / 5
PP = 4

Teoretyczna wartość prawa poboru spółki X wynosi 4 zł.

Przykład 2:
Cena jednej akcji spółki XYZ wynosi na rynku 12 zł. Spółka planuje pozyskać środki z nowej emisji akcji. Cenę emisyjną ustalono na 10 zł. Jaka jest teoretyczna wartość prawa poboru, jeśli do zakupu trzech akcji nowej emisji konieczne będzie posiadanie siedmiu praw poboru?

Do wyliczenia teoretycznej wartości prawa poboru musimy najpierw sprawdzić ile wynosi N. Zgodnie z definicją N jest liczbą praw poboru wymaganych do objęcia jednej akcji nowej emisji. Do zakupu trzech akcji nowej emisji spółki XYZ konieczne jest posiadanie siedmiu praw poboru. Zatem do zakupu jednej akcji nowej emisji inwestor musi posiadać 7/3 praw poboru.

PP = (12 – 10) / (7/3 + 1)
PP = 2 / (10/3)
PP = 0,60

Teoretyczna wartość prawa poboru wynosi 60 groszy.

Przykład 3:
Cena jednej akcji PKO BP wynosi 45 zł. Załóżmy, że bank planuje pozyskać dodatkowe środki na rozwój. W tym celu przeprowadzi nową emisję akcji. Cenę emisyjną ustalono na 30 zł. Jaka jest teoretyczna wartość prawa poboru, jeśli do zakupu akcji nowej emisji konieczne będzie posiadanie 10 praw poboru?

Zadanie jest bardzo proste. Podstawiamy dane do wzoru.

PP = (45 – 30) / (10 + 1)
PP = 15 / 11
PP = 1,36

Teoretyczna wartość prawa poboru PKO BP wynosi 1,36 zł.